«Το Μεγ – Αθύρ – ιον»

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Αντικείμενο

Κεντρικά Ερωτήματα

Εισαγωγή

Ενότητα 1: Η κριτική του καβαφικού έργου στην Ελλάδα

Ενότητα 2: Οι σχέσεις του Καβάφη με ομότεχνούς του στην Ελλάδα

Ενότητα 3: Παρωδίες, μιμήσεις και μελοποιήσεις καβαφικών ποιημάτων στο αρχείο Καβάφη

Προτάσεις για επιπλέον μελέτη


ΜΑΘΗΜΑ 9 – Ο ΚΑΒΑΦΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

 

Η πρώτη γνωστή παρωδία καβαφικού έργου δημοσιεύθηκε το 1917 και αποδίδεται στον Τίμο Μαλάνο:

Το Μεγ – Αθύρ – ιον

Στην πρώτη σελίδα του τετραδίου μου βλέπω:
«Έκθεσις ο όνος κ΄ η αλώπηξ»· παρακάτω
ένα «τρία» με κόκκινη μελάνη, που δείχνει
πως η έκθεσίς μου είχε μεγάλα χάλια.
Γυρίζοντας τα φύλλα δε βλέπω πια εκθέσεις
παρά μουντζούρες και ένα «7.3.902»
και πιο πίσω ένα «3.6.902», που δείχνει
πως ο δάσκαλός μου τότε για πάντα απεκοιμήθει.
Κρίμας ο διδάσκαλός μου που νέος εκοιμήθη
κ΄ η πλάτη μου λιγότερο εκείνη τη χρονιά ξυλοκοπήθη.

 

Η παρωδία του Μαλάνου βασίζεται στο καβαφικό ποίημα «Εν τω μηνί Αθύρ», το χειρόγραφο του οποίου μπορείτε να βρείτε στην Ψηφιακή Συλλογή, στο τεκμήριο GR-OF CA CA-SF01-S01-F01-SF001-0151 (793), https://cavafy.onassis.org/el/object/xpbx-bxwm-kf5w/. Δυστυχώς, δεν σώζεται στο αρχείο Καβάφη κάποιο τεκμήριο σχετικό με την παρωδία αυτή, η οποία πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Η Εβδομάς της Αλεξάνδρειας, τον Αύγουστο του 1917, με την υπογραφή Τ. Μ. Ωστόσο, στο αρχείο εντοπίζουμε αρκετά τεκμήρια της σχέσης ανάμεσα στον Καβάφη και τον Τίμο Μαλάνο.

Συναφές είναι και το παρακάτω δείγμα· στο τεκμήριο GR-OF CA CA-SF02-S01-SS01-F18-SF003-0167 (1191), https://cavafy.onassis.org/el/object/u-u-104/, σε αχρονολόγητο σημείωμα του Μαλάνου προς τον Καβάφη, διαβάζουμε:

«Γι’ αυτό ή πρέπει να ζητήσετε γραπτήν συγγνώμην – δηλαδή να πάρετε τους ελαφρούς αυτούς λόγους σας πίσω ή θα τιμωρηθήτε με σχετικό χρονογράφημα!».

«Μποναμάς Καβάφειος»

Άλλη μια γνωστή παρωδία του καβαφικού έργου είναι ο «Μποναμάς Καβάφειος» του Πωλ Νορ, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελληνική, την 1η Ιανουαρίου 1930. Μπορείτε να τη δείτε στον ιστότοπο των Ψηφιοποιημένων Εφημερίδων της Βουλής, στη διεύθυνση: https://digitallib.parliament.gr/display_doc.asp?item=43814&seg=10913.

Επιλέξτε την ένδειξη «Μετάβαση σε σελίδα» άνω δεξιά και μεταβείτε στη σελίδα 2.